Tajemnice Sztuki Współczesnej i jej Ochrona
Dialog między Twórczością a Konserwacją
Projekt ma na celu zwrócenie uwagi na wyzwania związane z ochroną i konserwacją sztuki współczesnej, która często wykorzystuje nietradycyjne materiały i techniki. Inspirując się twórczością Aliny Szapocznikow*, projekt ma na celu połączenie teorii i praktyki w dziedzinie konserwacji sztuki, angażując studentów, znanych polskich artystów oraz społeczność akademicką.
*Alina Szapocznikow, polska artystka awangardowa, znana jest ze swoich innowacyjnych prac, które przekraczają granice tradycyjnej rzeźby. Jej seria "souvenirów" stanowi wyjątkowy przykład eksperymentalnego podejścia do sztuki. Te niezwykłe obiekty, wykonane z żywicy epoksydowej, zawierają w sobie różnorodne materiały, takie jak fotografie, fragmenty gazet, taśmy i inne przedmioty. Każdy "souvenir" Szapocznikow jest swego rodzaju kapsułą czasu, zachowującą fragmenty rzeczywistości i osobistych wspomnień artystki. Te prace, pełne emocjonalnego ładunku i historycznej głębi, stanowią wyzwanie konserwatorskie ze względu na swoją nietypową strukturę i zastosowanie nietradycyjnych materiałów. Szapocznikow, eksplorując granice sztuki i pamięci, stworzyła dzieła, które do dziś fascynują i inspirują, jednocześnie stawiając przed konserwatorami sztuki nowoczesnej i współczesnej zadania wymagające innowacyjnych rozwiązań.
cel projektu:
Punkt 1.
Tworzenie "Jajek Niespodzianek" z podkreśleniem indywidualnego stylu artystów:
opis projektu:
W ramach projektu, kluczowym elementem będzie tworzenie unikalnych dzieł przez zaproszonych artystów. Każdy z nich, będąc uznawanym twórcą o wyraźnie zarysowanym, indywidualnym stylu, wniesie do projektu swoją unikatową wizję i podejście do sztuki.
- Selekcja Artystów i Ich Stylów:
Wybrani artyści, tacy jak Mirosław Bałka z Katarzyną Krakowiak, Piotr C. Kowalski, Paweł Althamer, Błażej Ostoja Lniski, Joanna Dudek, Elwira Stetnar, Sebastian Krok, Zbigniew Sałaj, Krzysztof M. Bednarski, Koji Kamoji czy Paweł Nowak są znani ze swoich odmiennych podejść do sztuki współczesnej. Ich prace charakteryzują się głębokim przesłaniem, innowacyjnym użyciem materiałów i często osobistym, emocjonalnym wyrazem. W projekcie każdy z nich zostanie poproszony o stworzenie "Jajka Niespodzianki", które będzie odzwierciedleniem ich unikalnego stylu artystycznego.
- Proces Twórczy i Materiały:
Artyści będą mieli pełną swobodę w wyborze materiałów i technik, co pozwoli im na pełne wyrażenie swojej kreatywności. Mogą to być tradycyjne media, takie jak farby czy rzeźba, ale również nietypowe materiały i nowoczesne technologie. Ważne jest, aby każde "Jajko Niespodzianka" było odzwierciedleniem osobistego języka artystycznego twórcy, zarówno w formie, jak i treści.
- Tajemnica i Niespodzianka:
Kluczowym elementem każdego "Jajka Niespodzianki" będzie element tajemnicy. Artyści będą zachęcani do włączenia do swoich prac elementów, które nie będą widoczne na pierwszy rzut oka, tworząc niespodziankę zarówno dla studentów, jak i dla widzów końcowej wystawy. Może to być coś ukrytego wewnątrz struktury dzieła lub subtelny detal, który ujawnia się tylko podczas dokładnej analizy.
- Dokumentacja Procesu Twórczego:
Cały proces tworzenia "Jajek Niespodzianek" będzie dokumentowany, co pozwoli na późniejszą analizę i zrozumienie procesu artystycznego każdego z twórców. Dokumentacja ta będzie również cennym materiałem edukacyjnym dla studentów i uczestników projektu.
- Indywidualne podejście do zniszczenia:
Ostatnim etapem tworzenia "Jajek Niespodzianek" będzie ich celowe zniszczenie przez artystów, co również będzie odzwierciedlało ich indywidualny styl. Sposób, w jaki dzieło zostanie zniszczone, będzie kolejnym elementem artystycznego wyrazu, dodającym warstwę znaczenia do całego projektu.
W ten sposób, "Jajka Niespodzianki" staną się nie tylko obiektami konserwacji, ale również wyjątkowymi dziełami sztuki, odzwierciedlającymi różnorodność i bogactwo współczesnej sceny artystycznej w Polsce.
Punkt 2:
Działania Artystów w Zniszczeniu Dzieł
W projekcie kluczowym i unikalnym elementem jest etap, w którym artyści będą mieli za zadanie zniszczyć swoje stworzone dzieła. Ten proces zniszczenia jest równie ważny i symboliczny jak sam akt tworzenia, podkreślając nietrwałość i przemijanie w sztuce współczesnej.
- Pełna Swoboda Wyboru Metody Zniszczenia:
Artyści będą mieli całkowitą wolność w wyborze sposobu, w jaki zniszczą swoje prace. Ta decyzja będzie wyłącznie w ich rękach, bez żadnych zewnętrznych sugestii czy ograniczeń. Taki podejście ma na celu podkreślenie indywidualności każdego artysty i jego osobistego stosunku do własnej twórczości.
- Różnorodność Metod:
Możliwości zniszczenia dzieła są niemal nieograniczone. Artyści mogą wybrać fizyczne metody, takie jak użycie młotka, piły czy innych narzędzi. Inni mogą zdecydować się na bardziej subtelne, ale równie destrukcyjne metody, takie jak wpływ temperatury, wilgoci, światła, czy zastosowanie różnych chemikaliów i rozpuszczalników.
- Symbolizm i Wyraz Artystyczny:
Sposób zniszczenia dzieła może być również formą artystycznego wyrazu, odzwierciedlającym przesłanie lub emocje, które artysta chce przekazać. Może to być akt brutalny, demonstrujący przemijanie i kruchość, lub bardziej przemyślany proces, symbolizujący stopniową transformację lub degradację.
- Dokumentacja Procesu:
Proces zniszczenia będzie dokładnie dokumentowany, co pozwoli na późniejszą analizę i zrozumienie intencji artysty oraz wpływu zastosowanych metod na materiał dzieła. Ta dokumentacja stanie się ważnym elementem projektu, pokazującym nie tylko efekt końcowy, ale i cały proces destrukcji.
- Edukacyjny Aspekt Zniszczenia:
Dla studentów konserwacji sztuki, obserwacja różnych metod zniszczenia dzieł stanie się cenną lekcją. Pozwoli to na głębsze zrozumienie wyzwań, z jakimi mogą się spotkać w przyszłości, ucząc ich adaptacji i innowacyjnego podejścia do konserwacji.
W ten sposób, etap zniszczenia dzieł w projekcie "Nowoczesne Jajka Niespodzianki" staje się nie tylko aktem destrukcji, ale również ważnym elementem artystycznego procesu i edukacji w dziedzinie konserwacji sztuki współczesnej.
Punkt 3:
Rola Studentów w Projekcie
W projekcie studenci odgrywają kluczową rolę, angażując się w kompleksowy proces badania, dokumentacji i konserwacji zniszczonych dzieł sztuki.
- Przydział Dzieł do Studentów:
Każdy student z koła naukowego otrzyma jedno zniszczone "Jajko Niespodzianki" stworzone przez jednego z artystów. Przydział ten będzie losowy, co zapewni obiektywność i różnorodność doświadczeń konserwatorskich.
- Analiza i Dokumentacja Stanu Dzieła:
Pierwszym zadaniem studentów będzie dokładna analiza i dokumentacja stanu otrzymanego dzieła. Będzie to obejmować fotografowanie, opisywanie wszelkich uszkodzeń, a także identyfikację użytych materiałów i technik. Ta faza projektu jest kluczowa dla zrozumienia wyzwań konserwatorskich.
- Planowanie i Wykonanie Konserwacji:
Na podstawie początkowej analizy, studenci opracują plan konserwacji, który będzie musiał uwzględniać indywidualny charakter każdego dzieła oraz specyfikę zastosowanych przez artystę materiałów i metod zniszczenia. Wykonanie konserwacji będzie wymagało kreatywności, innowacyjności oraz zastosowania zaawansowanych technik konserwatorskich.
- Komunikacja z Artystami:
W ramach projektu, studenci będą mieli możliwość kontaktu z twórcami dzieł, co pozwoli na lepsze zrozumienie intencji artystycznych i może wpłynąć na podejście do procesu konserwacji. Taka interakcja jest zgodna z zasadami konserwacji sztuki współczesnej, gdzie artysta jest kluczowym źródłem informacji o dziele.
- Dokumentacja Procesu Konserwacji:
Cały proces konserwacji będzie szczegółowo dokumentowany, zarówno w formie pisemnej, jak i wizualnej. Ta dokumentacja będzie nie tylko częścią naukowego podejścia do projektu, ale również stanie się materiałem edukacyjnym dla innych studentów i specjalistów.
- Prezentacja Wyników Pracy:
Po zakończeniu konserwacji, każdy student przygotuje poster oraz prezentację swojej pracy, która będzie zawierać informacje o procesie konserwacji, wyzwaniach, jakie napotkano, oraz ostatecznym efekcie prac. Te materiały zostaną wykorzystane podczas końcowej wystawy projektu.
- Refleksja i Dyskusja:
Projekt zakończy się sesją refleksyjną i dyskusyjną, podczas której studenci będą mogli podzielić się swoimi doświadczeniami, wnioskami i nauczyć się od siebie nawzajem. Będzie to również okazja do dyskusji z artystami, konserwatorami i publicznością.
Rola studentów w projekcie "Nowoczesne Jajka Niespodzianki" jest zatem wielowymiarowa i obejmuje zarówno praktyczne aspekty konserwacji, jak i głębokie zrozumienie artystycznych intencji, co stanowi cenne doświadczenie edukacyjne i zawodowe.
Punkt 4:
Dokumentacja i Prezentacja Projektu
W projekcie dokumentacja i prezentacja prac są równie ważne jak same działania konserwatorskie. Ten etap projektu ma na celu nie tylko zaprezentowanie efektów pracy studentów, ale również podkreślenie znaczenia konserwacji sztuki współczesnej.
- Dokumentacja Procesu:
Każdy etap projektu, od tworzenia dzieł przez artystów, poprzez ich zniszczenie, aż po proces konserwacji przeprowadzony przez studentów, będzie szczegółowo dokumentowany. Dokumentacja ta obejmie zdjęcia, filmy, notatki i inne materiały, które pozwolą na pełne zrozumienie i analizę całego procesu.
- Przygotowanie Posterów:
Każdy student przygotuje poster, który będzie zawierał kluczowe informacje o przypisanym mu dziele, procesie konserwacji, napotkanych wyzwaniach oraz ostatecznym wyniku. Postery te będą miały na celu nie tylko prezentację pracy każdego studenta, ale również edukację i angażowanie publiczności.
- Produkcja Filmu Dokumentalnego:
Z zebranego materiału wizualnego zostanie stworzony film dokumentalny, który przedstawi całościową historię projektu. Film ten będzie zawierał wywiady z artystami, studentami, a także ujęcia z procesu tworzenia, zniszczenia i konserwacji dzieł.
- Organizacja Wystawy Końcowej:
Projekt zakończy się wystawą w jednej z warszawskich galerii, gdzie zaprezentowane zostaną zakonserwowane dzieła (lub nie – szanując intencjonalność artysty), postery oraz film dokumentalny. Wystawa ta będzie miała na celu nie tylko pokazanie efektów pracy studentów, ale również zwrócenie uwagi na proces artystyczny i konserwatorski, a także na znaczenie sztuki współczesnej.
- Spotkania i Dyskusje:
Podczas wystawy odbędą się spotkania z konserwatorami, artystami i publicznością. Będą to panele dyskusyjne, prelekcje oraz warsztaty, które pozwolą na głębsze zrozumienie procesu konserwacji sztuki współczesnej i roli artysty w tym procesie.
- Publikacja Materiałów:
Wszystkie zebrane materiały, w tym dokumentacja, postery i film, będą również dostępne w formie cyfrowej, co pozwoli na szersze udostępnienie wyników projektu społeczności akademickiej i miłośnikom sztuki.
Dokumentacja i prezentacja projektu "Nowoczesne Jajka Niespodzianki" mają na celu nie tylko podsumowanie i prezentację pracy studentów, ale również edukację i promocję wiedzy o konserwacji sztuki współczesnej, co jest niezwykle ważne w kontekście rosnących wyzwań w tej dziedzinie.
Punkt 5:
Współpraca z Artystami i Konserwatorami oraz Prezentacja Projektu w Galerii
W projekcie zabezpieczenie prawne i etyczne odgrywa kluczową rolę, zapewniając, że wszystkie działania są zgodne z obowiązującymi przepisami i standardami etycznymi.
- Porozumienia z Artystami:
Każdy artysta uczestniczący w projekcie podpisze porozumienie z kołem naukowym, które będzie regulować kwestie praw autorskich, użytkowania dzieł oraz ich przyszłego przeznaczenia. Porozumienie to zapewni, że dzieła stworzone w ramach projektu nie będą przedmiotem handlu i pozostaną na stałe w Pracowni NOVUM – Ochrona i Konserwacja Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Warszawie.
- Kwestie Praw Autorskich:
Wszystkie materiały powstałe w ramach projektu, w tym dokumentacja, postery i film dokumentalny, będą chronione prawem autorskim. Ustalone zostaną zasady dotyczące ich wykorzystania, publikacji i dystrybucji, aby zapewnić ochronę praw twórców i uczestników projektu.
- Zasady Etyczne w Konserwacji:
Projekt będzie przestrzegał międzynarodowych standardów i zasad etycznych w dziedzinie konserwacji sztuki. Obejmuje to szacunek dla oryginalnej pracy artysty, odpowiedzialne podejście do procesu konserwacji oraz transparentność w dokumentacji i prezentacji wyników.
- Ochrona Danych i Prywatności:
Wszelkie dane osobowe uczestników projektu, w tym artystów, studentów i konserwatorów, będą chronione zgodnie z obowiązującymi przepisami o ochronie danych osobowych. Zapewniona zostanie poufność wszelkich informacji, które nie są przeznaczone do publicznego ujawnienia.
- Zgoda na Udział i Dokumentację:
Od wszystkich uczestników projektu, w tym studentów i artystów, zostaną uzyskane pisemne zgody na udział w projekcie oraz na wykorzystanie ich wizerunku i pracy w materiałach dokumentacyjnych i promocyjnych.
- Przestrzeganie Praw Własności Intelektualnej:
Projekt będzie przestrzegał praw własności intelektualnej związanych z wykorzystaniem materiałów, technik i pomysłów. Wszelkie wykorzystane zasoby będą odpowiednio licencjonowane lub użyte zgodnie z zasadami dozwolonego użytku.
Zabezpieczenie prawne i etyczne w projekcie ma na celu zapewnienie, że wszystkie działania są realizowane w sposób odpowiedzialny i zgodny z obowiązującymi normami, co jest niezbędne dla utrzymania wysokiego standardu projektu oraz ochrony praw i interesów wszystkich zaangażowanych stron.
Wartość Edukacyjna
i Społeczna:
W projekcie wartość edukacyjna i społeczna stanowi istotny element, który przekracza granice tradycyjnego nauczania i angażowania społeczeństwa. Ten aspekt projektu ma na celu nie tylko przekazanie wiedzy, ale również inspirowanie do refleksji nad sztuką współczesną i jej konserwacją.
1. Edukacja w Zakresie Konserwacji Sztuki Współczesnej:
Projekt stanowi praktyczne uzupełnienie teoretycznej wiedzy studentów konserwacji, dając im możliwość bezpośredniego doświadczenia w pracy z nietradycyjnymi materiałami i technikami. Poprzez interakcję z artystami, studenci zyskują unikalną perspektywę na proces twórczy i intencje artystyczne, co jest kluczowe w zrozumieniu i szanowaniu dzieł sztuki współczesnej.
2. Promowanie Świadomości Społecznej na Temat Sztuki Współczesnej:
Projekt ma na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat wyzwań związanych z konserwacją sztuki współczesnej, która często wykorzystuje nietradycyjne materiały i techniki. Wystawa końcowa oraz inne działania promocyjne, takie jak panele dyskusyjne i warsztaty, otwierają sztukę współczesną na szerszą publiczność, demistyfikując ją i czyniąc bardziej dostępną.
3. Wspieranie Dialogu między Artystami a Konserwatorami:
Projekt promuje dialog i współpracę między artystami a konserwatorami, co jest niezwykle ważne w kontekście sztuki współczesnej, gdzie granice między tworzeniem a konserwacją są często płynne. Rozmowy i współpraca te mogą prowadzić do nowych odkryć i metod w dziedzinie konserwacji, jak również do głębszego zrozumienia sztuki współczesnej.
4. Rozwój Umiejętności i Kompetencji Studentów:
Studenci uczestniczący w projekcie rozwijają nie tylko umiejętności techniczne, ale również zdolności analityczne, kreatywne myślenie i umiejętność rozwiązywania problemów, które są cenne w każdej dziedzinie. Projekt pomaga również w rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych i prezentacyjnych, które są kluczowe w karierze konserwatora i badacza.
5. Inspiracja dla Przyszłych Pokoleń:
Poprzez dokumentację i publikację wyników projektu, "Jajka Niespodzianki" stają się źródłem inspiracji i wiedzy dla przyszłych pokoleń studentów i miłośników sztuki. Projekt może również zachęcić innych artystów i konserwatorów do eksplorowania nowych metod i podejść w swojej pracy.
Wartość edukacyjna i społeczna projektu leży w jego zdolności do łączenia teorii z praktyką, promowania interdyscyplinarnego dialogu oraz inspirowania do głębszego zrozumienia i docenienia sztuki współczesnej i jej konserwacji. Projekt ten stanowi ważny wkład w edukację akademicką i kulturalną, przyczyniając się do rozwoju społeczeństwa w zakresie szacunku i zrozumienia dla sztuki.